شاعر آینه‌ها در شعر مردانه و شاعر آینه‌ها در شعر زنانه * بیدل و ژاله

شاعر آینه‌ها در شعر مردانه و شاعر آینه‌ها در شعر زنانه
بیدل و ژاله

ژاله قائم مقامی هم مانند بیدل توجه ویژه‌ای به آینه داشته
است، از این جهت در مقاله «جایگاه ویژه اشیا در شعر ژاله قائم مقامی، شاعر آینه‌ها» (منتشرشده در کتاب ماه ادبیات سال ۸۹) پیشنهاد دادم که ژاله را نیز «شاعر آینه‌ها» بنامیم و در همایش بیدل در دهلی، آینه بیدل و ژاله را در مقاله‌ای مقایسه کردم، خوشبختانه این نام را برخی از استادان و پژوهشگران نیز پسندیدند و در مقاله خود از آن استقبال کردند، از جمله:

بررسی تطبیقی کارکردهای هنری نقشمایه‌ی آینه در اشعار زنانه و مردانه.
نویسنده: کریمی، امیربانو ؛ فروغی، علی ؛. تابستان 1398

.

یاسمن آرنگ

زندگی‌نامه یاسمن آرنگ

یاسمن آرنگ، شاعر، پژوهشگر و منتقد ادبی است. او دکتری زبان و ادبیات فارسی دارد و سال‌هاست بر روی شعر و ادبیات زنان کار می‌کند. مهم‌ترین پژوهش او کتاب «از چشمه تا دریا (از رابعه تا ژاله)» است؛ اثری که تاریخ و زیبایی‌شناسی شعر زنان فارسی‌زبان را از نخستین شاعران زن، مانند رابعه بلخی، تا دورهٔ معاصر دنبال کرده و نشان داده است چگونه هویت و زبان زنانه در شعر فارسی شکل گرفته و دگرگون شده است.

او همچنین شاعری حساس و تصویرساز است. در مجموعه شعر «پروانگی» با زبانی سرشار از استعاره و تصویر، تجربه‌های زنانه و دغدغه‌های درونی را به شعر بدل کرده است؛ مجموعه‌ای که منتقدان آن را تلفیقی از سنت و نوجویی دانسته‌اند. آرنگ در نقدها و نوشته‌های خود باور دارد که شعر، به‌ویژه برای زنان، تنها یک هنر نیست، بلکه راهی برای بازآفرینی هویت و بازتعریف نقش در جامعه است. همین نگاه سبب می‌شود نوشته‌ها و شعرهای او هم‌زمان شخصی و اجتماعی باشند.

📚 آثار پژوهشی

یاسمن آرنگ با تمرکز بر بازخوانی روایت‌های فراموش‌شده در شعر زنانه، چندین اثر پژوهشی منتشر کرده است:

  • دیوان ژاله قائم‌مقامی (۱۳۸۹): مقدمه و گزارش دشواری‌های دیوان اشعار ژاله، شاعر دورهٔ قاجار
  • بیدار خاموش: نقد شعر ژاله قائم‌مقامی (۱۳۹۳): تحلیلی جامعه‌شناختی و زیبایی‌شناختی از اشعار ژاله
  • از چشمه تا دریا (۱۴۰۴): بررسی تطور تاریخی شعر زنان از دورهٔ رابعه بلخی تا دورهٔ معاصر

حوزهٔ مطالعاتی او بر محور تحول شعر زنان فارسی‌زبان، نقد ادبی، زیبایی‌شناسی و زبان در ادبیات متمرکز است.

✍️ آثار ادبی

یاسمن آرنگ تاکنون دو مجموعه‌شعر منتشر کرده است:

  • پروانگی (۱۳۹۳)
  • از کوچ‌های همیشه (۱۳۹۵)

شعرهای او با زبانی تصویری و احساسی، به مضامینی چون تنهایی، امید، جنسیت و هویت می‌پردازند و رنگی فلسفی و زنانه دارند.

🌿

یاسمن آرنگ همواره بر بازسازی روایت زنانه در ادبیات تأکید داشته و یکی از مدافعان جدی تقویت صدای زن در شعر و نقد ادبی معاصر ایران است.

Biography of Yasaman Arang | Iranian Scholar and Poet

Yasaman Arang is an Iranian writer, researcher, literary critic, and poet who specializes in Persian literature, women’s poetry, poetic aesthetics, and literary criticism.

Education and Academic Background

Yasaman Arang holds a PhD in Persian Language and Literature. Since the early 2010s, she has been teaching courses in classical and contemporary Persian poetry and literary criticism at Islamic Azad University (Tehran and Isfahan branches). Her research focuses on the evolution of Persian women’s poetry, aesthetics, humor, and the role of language in literature.

Scholarly Works

With a focus on rediscovering overlooked narratives in women's poetry, Yasaman Arang has published several significant academic works:

Divan of Zhaleh Ghaemmaghami (2011): A critical edition of poems by Zhaleh, a female poet of the Qajar era

Silent Awakening: A Critique of Zhaleh Ghaemmaghami’s Poetry (2014): A socio-aesthetic analysis of Zhaleh’s work

From Spring to the Sea (2025): A historical study tracing the development of women's poetry from Rabia Balkhi to the modern era


Literary Works

Arang has also published two poetry collections:

Parvanegi ("Butterflyness") – 2014

Az Kuchhā-ye Hamisheh ("From the Eternal Departures") – 2016


Her poems are deeply expressive and image-driven, exploring themes of solitude, hope, gender, and identity, with a philosophical and distinctly feminine tone.

Cultural Role

Yasaman Arang has consistently emphasized the importance of reconstructing women’s narratives within Persian literature. She is recognized as one of the leading advocates for amplifying women's voices in contemporary Iranian poetry and literary criticism.

زندگینامه یاسمن آرنگ

در این‌جا ببینید:

زندگی نامه تصویری

یا 👇

https://www.instagram.com/tv/CJsi-dJhK6N/?igsh=azk1N2JqZTljNDlk